نگهداری از طوطی کواکر در برخی از ایالت‌های آمریکا ممنوع است اما آن‌ها حیوانات خانگی بسیار خوبی محسوب می‌شوند.

اگرچه رنگ معمولی سبز و خاکستری طوطی کواکر (طوطی راهب) در نگاه اول آن را پرنده‌ای رنگارنگ و خاص نشان نمی‌دهد اما زیبایی در عمق پرهای او نهفته است. به گفته جوانی کوردیرو (Giovanni Cordeiro) که 40 سال سابقه کار با پرندگان، از جمله 10 سال سابقه کار با طوطی‌های کواکر، را دارد، این شخصیت طوطی‌های کواکر است که آن‌ها را از سایر طوطی‌ها متمایز می‌کند.

البته شخصیت! اگر چه هر کدام از طوطی های این نژاد متفاوت از دیگری است – مانند همه پرنده‌های خانگی دیگر و انواع طوطی‌ها –ویژگی‌هایی در این نوع طوطی وجود دارد که مختص خود کواکرها است.

طوطی کواکر آبی

آشیانه طوطی‌های کواکر

به گفته الن کروجر (Ellen Krueger)، عضو انجمن طوطی‌های پاراکیت کواکر از سال 1999 و صاحب یک طوطی کواکر به نام فونزی (Fonzie) از سال 1996، طوطی‌های کواکر پرنده‌هایی غیرمعمولی هستند به این دلیل که از پیش گرایش، عزم و اراده، هوش و میل به ساختن خانه و آشیانه را در خود دارند.

فکر کنید که یک طوطی آشیانه بسازد؛ عجیب و غریب نیست؟ آشیانه‌ای که آن‌ها می‌سازند، آشیانه‌ای معمولی نیست.

کوردیرو که مدرک افتخاری جانورشناسی دارد و در استرالیا زندگی می‌کند، می‌گوید: «این خوشه‌های چوبیِ معمولاً بزرگ و گنبدی‌شکل چندین اتاق دارد که در هر کدام از آن‌ها یک جفت طوطی کواکر زندگی و تولید مثل می‌کنند. آشیانه آن‌ها شبیه به آپارتمان انسان‌ها است.»

الیسون برجس (Alyson Burgess) که در جنوب شرقی آمریکا زندگی می‌کند و سه سال است که یک طوطی کواکر دارد و یکی از متخصصان پرندگان است، می‌گوید که در واقع، آشیانه آن‌ها از سه بخش یا “اتاق” تشکیل شده است؛ در حیات وحش این آشیانه معمولاً در کنار آشیانه‌های سایر کواکرها قرار دارد. او در ادامه گفت: «تعداد این کواکرهایی که در همسایگی هم هستند می‌تواند بسیار زیاد شود و می‌توانیم آن‌ها را به عنوان نمونه‌ای از جامعه طبیعی در نظر بگیریم. این عشق ذاتی تعامل در آن‌ها سبب شده تا برای صاحبشان حیوانات خانگی بسیار خوبی باشند؛ صاحبی که دوست دارد رابطه نزدیکی با آن‌ها داشته باشد».

آشیانه کواکرها در حیات وحش

اگرچه اکثر قفس‌های پرندگان به اندازه کافی بزرگ نیست که بتواند یک آپارتمان مخصوص پرنده را در خود جای دهد، اما طوطی‌های کواکر همچنان تلاش خود را می‌کنند تا چنین قفسی داشته باشند.

کروجر می‌گوید: «آن‌ها در محیط خانه هم رفتار خاص خود برای ساخت آشیانه را دارند. شاید باور نکنید اما آن‌ها در داخل قفس هم آشیانه‌های خود را می‌سازند، می‌بافند و ایجاد می‌کنند».

درست مانند انسان‌ که دوست ندارد همیشه در آپارتمان یا خانه‌اش مهمان باشد، طوطی‌های کواکر هم همیشه دوست ندارند که مهمان در خانه‌یشان ببینند. در واقع، کواکرها نسبت به آشیانه‌یشان ممکن است بسیار قلمروگرا باشند.

کوردیرو می‌گوید: «اکثر کسانی که کواکر دارند اذعان می‌کنند که وقتی تلاش کرده‌اند طوطی را از قفس بگیرند، مورد حمله همین حیوان خانگی قرار گرفته‌اند که همیشه بسیار مهربان و دوست‌داشتنی است.»

این موضوع حتی بدون آشیانه در قفس هم ممکن است اتفاق بیفتد. قلمروگرایی طوطی کواکر بسیاری از صاحبان این حیوان، به خصوص تازه‌کاران، را سردرگم و نگران کرده است.

شلی لین (Shelly Lane) که از سال 1995 صاحب چندین طوطی کواکر است، می‌گوید: «همه طوطی‌های کواکر نسبت به قفسشان قلمروگرا نیستند اما بعضی از آن‌ها چرا». متاسفانه، بسیاری از کسانی که تازه صاحب این حیوان شده‌اند این موضوع را اشتباه متوجه می‌شوند و فکر می‌کنند که تغییر ناگهانی رفتار پرنده‌یشان آن‌ها را نشانه گرفته است اما اصلاً این طور نیست. کواکر آن‌ها فقط رفتار غریزی از خود نشان می‌دهد.»

علاوه بر محافظت سرسختانه کواکرها از آشیانه‌یشان، یکی دیگر از رفتارهای ناگهانی رایج در آن‌ها برداشتن وسایل از همه جا است.

همه چیز برای طوطی‌های کواکر است

کتلین کار (Kathleen Carr) که در جنوب شرقی آمریکا با شش طوطی کواکر زندگی می‌کند، می‌گوید: «بدون شک، آن چه که کواکرها را از سایر طوطی‌ها متمایز می‌کند، علاقه عجیب آن‌ها به جمع کردن اشیا است – آن‌ها را برمی‌دارد و به قفسش می‌برد و در آشیانه یا قفس با دقت آن‌ها را قرار می‌دهد.»

این رفتار می‌تواند بر حسب این که چه چیزی از وسایلتان را برداشته‌اند، یا بامزه باشد یا چندان جالب نباشد.

طوطی کواکر در قفس

کوردیرو می‌گوید: «غریزه طبیعی آن‌ها برای ساخت آشیانه‌های چوبی می‌تواند چندین ساعت صاحبشان را سرگرم تماشا کند. طوطی‌های کواکر نر و مادّه در یک سالگی شروع به دزدیدن خودکار و هر وسیله دیگری دیگری می‌کنند که شبیه چوب است و این وسایل را در گوشه‌های مختلف خانه یا در قفسشان جمع می‌کنند. ممکن است چند سال بعد و زمانی که در حال خانه تکانی هستید، ناگهان خودنویس طلاییتان را پیدا کنید که در گوشه کور و تاریکی از خانه افتاده است.»

کتلین کار می‌گوید: «ما وسایلی مثل مداد، چنگال و نامه بازکن‌هایی داشتیم که گم شده بودند و ناگهان در لانه کواکرمان آن‌ها را پیدا می‌کردیم. یک روز، از سر کار برای ناهار به خانه برگشتم و دیدم که عینک شوهرم در یکی از لانه‌ها است.  او وقتی به حمام رفته بود، عینکش را روی میز ناهارخوری گذاشته بود و چک نکرده بود که در اتاق پرنده‌‌هایمان باز است یا بسته. بیکر (Beaker)، یکی از کواکرهای نر، آن را دزدیده بود و شوهرم که حسابی گیج و متعجب شده بود، مجبور شده بود که برای رانندگی تا محل کارش از عینک آفتابی طبی استفاده کند.»

زندگی با طوطی‌های کواکر

زمانی که به این فکر می‌کنید که آیا طوطی کواکر برایتان مناسب است یا خیر، بهتر است از خودتان بپرسید که آیا شما برای کواکر مناسب هستید یا نه.

برجس می‌گوید: “کواکرها در خانه‌ای که در آن عضوی از خانواده به حساب می‌آیند و در فعالیت‌های روزمره شرکت داده می‌شوند، بسیار خوب هستند. در اجتماعی شدن پیشرفت می‌کنند و از گذراندن اکثر زمان خود با صاحبشان یا کنار آن‌ها لذت می‌برند.»

در خانه‌ای که به طوطی کواکر توجه  نمی‌شود، این حیوان شروع به بروز دادن رفتارهای ناخوشایند می‌کند.

طوطی و جوجه های کواکر

کروجر برای توصیه می‌گوید: «برای شروع خوب است که پرنده در مرکز توجه نباشد اما توجه گهگاه برای صمیمی نگه داشتن پرنده، مشغول کردن او و خوشحال بودنش ضروری است. البته کواکرها بیش از آن چه که در توانتان باشد توجه می‌طلبند. بعد از آن که به این توجه عادت کنند، روی آن حساب باز خواهند کرد. اگر دیگر آن محبت و توجه را دریافت نکنند، برایشان سخت خواهد بود که خود را به آن عادت دهند.»

کروجر در ادامه می‌گوید: «البته حتی کواکرها هم هر چقدر اجتماعی باشند، باز هم به تنها ماندن نیاز خواهند داشت. آن‌ها عاشق همراهی با خانواده و تعامل با آن‌ها هستند اما نیاز دارند زمان‌هایی تنها باشد و شب‌ها خواب خوبی داشته باشند. کواکری که خسته شده باشد، کواکری پر سر و صدا خواهد بود که برای صاحبش آزاردهنده است.»

جیغ زدن و حرف زدن کواکر

بعضی از رفتارهای کواکرها همان رفتارهای طوطی‌سانان است و خاص آن‌ها نیست.

کروجر می‌گوید: «آن‌ها مثل اکثر طوطی‌ها ممکن است سر و صدا داشته باشند و گاز دردناکی بگیرند. کواکرها جیغ بلند و تیزی دارند اما بدترین جیغ در میان طوطی‌ها نیست. اگر کواکر چیزی بخواهد و آن لحظه آن را به دست نیاورد، برای مدت طولانی و بی وقفه صدایی شبیه به “آک! آک! آک!” از خود ایجاد می‌کند. این بدترین کاری است فونزی انجام می‌دهد و من را اذیت می‌کند.»

در نظر گرفتن کواکرها بدون توجه به توانایی‌های صوتی قابل ملاحظه آن‌ها تکمیل نخواهد شد.

حرف زدن و جیغ زدن های کواکر

برجس می‌گوید: «اگرچه کواکرها این توانایی را دارند که هر وقت بخواهند سر و صدا ایجاد کنند اما به طور کلی یکی از ساکت‌ترین انواع طوطی‌ها هستند. آن‌ها در تمام روز با صدای متوسط حرف می‌زنند و صدا تولید می‌کنند اما به اندازه دیگر پرنده‌ها مثل طوطی‌های کانور چندان مستعد جیغ زدن نیست».

طوطی‌ کواکر به توانایی حرف زدن مشهور هستند اما بهرحال هیچ ضمانتی وجود ندارد که همه پرنده‌های یک نژاد بتوانند حرف بزنند. کوردیرو می‌گوید: «طوطی کواکری که در مرحله دست‌آموز شدن با او حرف می‌زنند، در 3 ماهگی استفاده از بعضی کلمات را آغاز خواهد کرد. این طوطی‌ها بعد از یک سالگی، با توجه به میزان تلاش صاحبشان، کلمات را نسبتاً سریع‌تر یاد می‌گیرند.»

بعضی از کواکرها همزمان با گفتن جملاتی منتخب، با صحبت‌های درست در موقعیت‌های صحیح صاحبشان را سرگرم می‌کند. کوردیرو می‌گوید: «من همیشه وقتی که می‌خواهم از خانه بیرون بروم، دستم را برای کواکرمان تکان می‌دهم و به او خداحافظ می‌گویم. چند وقت پیش ما را متعجب کرد و  وقتی که فقط دستم را برای او تکان دادم در جواب گفت “بای بای”».

گاتور (Gator)، طوطی کواکر لین، اسم ها را مخصوصاً خوب می‌داند.

لین می‌گوید: «او اسم من، اسم شوهر، اسم سگمان و اسم اکثر پرنده‌های دیگر را می‌داند. قبلاً چند کواکر دیگر در قسمت دیگری از خانه داشتیم. او می‌توانست صدای آن‌ها را بشنود اما نمی‌توانست آن‌ها را ببیند. ظاهراً ندیدن آن ها باعث شده بود که اسم‌ آن‌ها را سخت‌تر یاد بگیرد. یک روز آن‌ کواکرها نسبتاً سر و صدا می‌کردند که گاتور سر آن‌ها داد کشید و گفت: “کواکر! کواکر پرنده! ساکت باش!” تا امروز هم نمی‌دانم که چطور جمله “کواکر پرنده” را یاد گرفته بود اما تنها زمانی این جمله را به کار می‌برد که بخواهد کواکری را خطاب قرار دهد که نام او را نمی‌داند.»

اما توانایی بسیار خوب کواکر در تقلید کردن همیشه هم جالب نیست.

کوردیرو می‌گوید: «تنها رفتاری که صاحب کواکر آن را هم بسیار جذاب می‌داند و هم گاهی آن را آزاردهنده می‌بیند، توانایی آن‌ها در تقلید صداهایی است که از قسمت‌های مختلف بدن ایجاد می‌شود: عطسه، سرفه، آروغ و باد شکم. کواکرها همچنین با شما، به شما و یا به دوستانتان می‌خندند.»

دوستان یا دشمنان طوطی کواکر؟

در انتخاب هم‌خانه، چه هم‌خانه انسان و چه هم‌خانه پرنده، برای کواکر دقت زیادی داشته باشید. تجربه نگهداری کواکر با دیگر پرنده‌ها می‌تواند خوب، بد و بسیار بد باشد.

کوردیرو می‌گوید: «اگرچه بعضی از طوطی‌های کواکر به راحتی با دیگر پرنده‌ها کنار می‌آیند، اما بعضی از آن‌ها هرگز رابطه خوبی با پرنده‌ای دیگر نخواهد داشت. این تصور که اگر دو طوطی کواکر ناآشنا با هم را در کنار هم قرار دهید به این امید که با هم کنار بیایند، فقط به این دلیل که از یک نوع و یک جنس هستند، تصوری اشتباه است، درست مانند این که تصور کنیم اگر دو انسان را در یک اتاق با هم قرار دهیم، آن‌ها بلافاصله با هم دوست خواهند شد.»

برجس کواکرها را پرنده‌هایی می‌داند که به طور کلی از دیگر انواع پرنده‌ها متعادل‌تر و صبورتر هستند. او می‌گوید: «بعضی کواکرها ممکن است نسبت به قفس خود کمی قلمروگرایی داشته باشند که این امر احتمالاً به دلیل غریزه لانه‌سازی آن‌ها است. برای حفظ امنیت، هرگز پرنده‌های گونه‌های دیگر را با کواکر در یک جا قرار ندهید.

کتلین کار اولین چیزی که فهمید این بود که همه طوطی‌های کواکر با پرنده‌های دیگر رابطه خوبی ندارند. دو کواکر او از قفس فرار کردند و به قفس پرنده‌های دیگر رفتند. یک عروس هلندی او به شدت آسیب دید اما مرغ عشق او نتوانست زیر حمله آن ها دوام بیاورد. کار می‌گوید: «مسلماً راهی برای امنیت بیشتر قفس‌های آن‌ها پیدا کردم، به خصوص در فصل بهار که تغییر سطح هورمون‌های آن‌ها چنین رفتاری را تشدید می‌کند».

کروجر می‌گوید که بعضی از کواکرها فقط به تنهایی خوب هستند در حالی که بعضی دیگر از آن‌ها شریکی در زندگی دارند که بدون او خیلی تنها می‌مانند.

مراقبت از یک پرنده خانگی می‌تواند برای یک کودک هم تجربه‌ای خوب و پربار باشد. اما در مورد طوطی‌های کواکر، از چه سنی کودک می‌تواند نگهداری از او را آغاز کند؟

رابطه کواکر با کودکان

کوردیرو می‌گوید: «در مورد تمامی پرنده‌ها با نوک عقابی باید مقداری احتیاط داشت زیرا می‌توانند باعث آسیب دیدن نواحی صورت به خصوص در بچه‌های بسیار کوچک یا کودکان شوند. اگرچه سخت است که بخواهیم بهترین سن کودک برای نگهداری از یک موجود زنده دیگر، به خصوص پرنده‌ای به لجاجت طوطی کواکر، را تعیین کنیم اما باید بگوییم که افراد در سنین نوجوانی توانایی و ظرفیت بالایی در پاسخگویی به نیازهای این نوع طوطی دارند».

کروجر می‌گوید: «از آن جایی که کواکرها در ارائه نظر خود و پاسخشان به چیزهایی که دوست ندارند رک و راست هستند، یک کودک کمتر از 7 سال باید حتماً با نظارت یک بزرگ‌تر کنار کواکر باشد. آن‌ها با کسانی که دوستشان دارند مهربان و آرام هستند، اما به هر کسی، از جمله کودک، می‌فهمانند که چه زمانی از حریم آن‌ها عبور کرده است. یک نوجوان یا یک کودک بالغی که پیش از دوران نوجوانی قرار دارد می‌تواند از کواکر مراقبت کند اما بهتر است که یک بزرگسال نیز همچنان بر آن‌ها نظارت داشته باشد. همچنین، آموزش پیش از نکهداری از کواکر برای هر فردی در هر سنی الزامی است. این موضوع در مورد همه پرنده‌ها اهمیت دارد.»

اسباب بازی‌ها هم در کنار تعامل با انسان منبع ذهنی و محرک جسمی بسیار مهمی برای طوطی‌های کواکر هستند. آن‌ها مثل شما نیاز به iPod یا Xbox ندارند اما وسایل متنوعی که بتوانند با آن‌ها مشغول شوند را دوست دارند. اندازه مناسب اسباب‌ بازی‌های این پرنده مانند اسباب بازی‌های مرغ عشق و کانورهای کوچک است.

کوردیرو می‌گوید: «جدا کردن قطعات اسباب بازی‌ها بر عکس بازی کردن با آن‌ها برای کواکر کار بسیار جذاب‌تری است. زمانی که می‌خواهید برای کواکر اسباب بازی بخرید، آن اسباب بازی‌هایی را انتخاب کنید که محرک ذهن هستند». همچنین برای او مجموعه‌ای از  ابزارهای قابل جویدن، قابل بالا رفتن و خراب نشدنی هم تهیه کنید و آن‌ها را در قفس آویزان کنید و یا در جایی وصل کنید.

صاحب یک طوطی کواکر بودن به خود فرد، میزان تحقیق و جست و جوی او و همچنین زمانی که به او اختصاص می‌دهد بستگی دارد.

الن کروجر، که چهار کتاب کودکان در مورد کواکر خود، فونزی، نوشته است، می‌گوید: «اگر فرد در مورد این موضوع مطالعه کرده باشد که چه چیزهایی باید از کواکر انتظار داشته باشد و آماده باشد تا توجه کافی به او ارائه دهد و محیط محرکی را فراهم کند که کواکر نیاز دارد، این پرنده می‌تواند پرنده‌ای فوق‌العاده برای فرذ باشد. آن‌ها بسیار باهوش و بامزه‌اند؛ آن‌ها با شخصیت خود و توانایی حرف زدنشان دل همه را می‌برند».

جوانی کوردیرو می‌گوید: «کواکرها پرنده‌هایی بسیار باهوشند که می‌دانند چطور از برتری خود استفاده کنند تا کنترل صاحب کم تجربه‌ خود را به دست بگیرند و این کار را خواهند کرد. بسیاری از کسانی که به تازگی صاحب پرنده شده‌اند، اگر درک کاملی از رفتار پرنده نداشته باشند، در نهایت پرنده‌ای خواهند داشت که تمام تلاش‌های آن‌ها برای رشد و پیشرفت یک حیوان خانگی صحیح تربیت شده از بین می‌برد.»

یک طوطی کواکر در واقع بهترین‌های هر چیزی را با هم ترکیب می‌کند.

شلی لین که بیش از 10 سال در وبسایت QuakerParrots.com کار کرده است می‌گوید: «کواکرهای برای رابطه برقرار کردن با مرغ عشق و عروس هلندی کمی چالش‌برانگیزترند اما با اکثر گونه های طوطی‌ها راحت‌تر ارتباط برقرار می‌کنند. کواکر انتخابی بسیار عالی برای کسانی است که اولین بار است صاحب پرنده شدن را تجربه می‌کنند، چون صاحب تازه‌کار دوست دارد که یاد بگیرد چگونه به این پرنده دست بزند و با او کار کند.»